Bodemdegradatie Spanje kan grote uitdaging Nederlandse agro en water sector zijn
Met een integrale aanpak gebaseerd op agro-ecologie is herstel van verwaarloosde bodems mogelijk.
Lange fietstochten door Spanje, mijn geliefde land, hebben mij laten zien dat daar op het gebied van bodembeheer heel veel te verbeteren is. Spanje is zeer kwetsbaar voor klimaateffecten, is onderhevig aan verwoestijning en heeft te maken met een leeglopend platteland. Niemand lijkt zich bovendien echt om de bodem te bekommeren; er is sprake van een zeer gebrekkig bodem- en waterbeheer. Hetgeen de neergaande spiraal versterkt en de veerkracht van de bodem verder ondergraaft. Gelukkig zie je ook hier toch initiatieven ontstaan die deze trend proberen te keren. Van enerzijds beleidsintenties tot anderzijds concrete pogingen om de bodem te revitaliseren met compost, groenbemesters en /of biofertilisanten, tot het introduceren van agroforestrysystemen en/of een regionale gebiedsaanpak, zoals bijvoorbeeld Commonlands die voorstaat.
Toch is er nog geen zicht op een goed gestructureerde aanpak waaruit noodzaak en urgentie blijken. Bewustwording is daarvoor noodzakelijk maar misschien meer nog kennis en ervaringen. Wat ontbreekt is dus een samenhangende aanpak. In Nederland is veel ervaring opgedaan met een integrale benadering. Een benadering waarin de combinatie bodem en water centraal staat, waarbij ter ondersteuning techniek wordt ingezet en waarbij een gebiedsbenadering wordt ingezet om krachten en belangen te combineren (als een polder..).
Een cross-sectorale aanpak rond de thema’s Water en Voedselproductie biedt internationaal veel perspectief. Het Netherlands Water Partnership (NWP) heeft enkele jaren geleden het succesvolle "Water and Food" programma opgezet. Dit vanuit de visie dat de aanpak van de waterproblematiek en voedselzekerheid begint bij een goed bodem- en waterbeheer in de (bovenstroomse) landbouwgebieden.
In het NWP zijn, naast enkele ministeries, ruim tweehonderd bedrijven en instellingen vertegenwoordigd, allen actief in het watermanagement. Nederlandse kennis, tezamen met een zakelijke en pragmatische aanpak, is ook goed inzetbaar bij de schrijnende problemen met bodemdegradatie in Spanje. Met kernbegrippen als kennisuitwisseling, stimuleren "business to business", integrale "Nederlandse" aanpak (bodem-, water-, techniek- en gebiedsbenadering) en een goede service- en nazorg functie kan de samenwerking leiden tot een wezenlijke aanpak van de bodemproblematiek in Spanje.
"Nueva vida para ta tierra."
Piet Rombouts
Adviseur agro ecologie, bodem en water
Copyright © 2024
